Nhật ký 15 – “Vì sao chúng ta phải trở nên hoàn hảo!”

“Vì sao chúng ta phải trở nên hoàn hảo? Vì để xứng đáng với kỳ vọng của mọi người”

Anton, Charlotte, Lizzie – The Perfection

Khi mới ra trường những năm đầu tiên, tôi thích nghe học sinh của mình chơi những tác phẩm với đầy sự hoàn hảo trọn vẹn.  Từng tiết tấu và từng nốt nhạc, sự ngân dài trọn vẹn hay sự cân bằng của sắc thái và cả những cái ngưng trong thinh không của dấu lặng.  Mỗi chi tiết nhỏ đều mang đến sự hoàn hảo tuyệt vời mà tôi luôn hằng trông đợi cho bản nhạc. 

Điều đó ám ảnh tôi theo ngày tháng.  Đến nỗi, ngay cả với bài luyện ngón Hanon, chỉ cần học sinh lỡ mất một khắc tập trung, nhấn lệch một cao độ.  Bạn sẽ phải chơi lại từ đầu.  

Tôi tin mình đúng.  Tôi tự nhủ điều này tốt cho học sinh.  Tôi biết nhân danh cái gọi là âm nhạc hoàn mỹ để học sinh phải biết hướng đến cái hoàn hảo trọn vẹn.  

Phải, tôi rất biết. 

Nhưng sự cực đoan đó ban đầu chẳng phải là của tôi.  Nó đến từ người khác, người đã luôn muốn tôi phải chơi những bản nhạc thật hoàn hảo.

————————————

Học viện âm nhạc BachOff trong bộ phim The Perfection là một nơi đào tạo ra những nghệ sỹ Cello xuất sắc nhất nước Mỹ.  Các cô gái trẻ được gửi vào đây đều bắt đầu sự nghiệp học tập và rèn luyện của mình từ năm 9 tuổi cho đến khi đã thực sự trở thành một nghệ sỹ nổi tiếng.  

Charlotte cũng vậy, thời gian tầm sư học đạo tại Học viện với thầy Anton luôn để lại trong tâm trí cô những ký ức không thể quên, mặc dù nó ngắn ngủi.  Đột ngột phải trở về quê nhà mười năm để chăm sóc cho người mẹ già bệnh nặng, khi quay trở lại BachOff, Charlotte đã mất tất cả vào tay một nghệ sỹ trẻ hơn và tiềm năng hơn, một học sinh ưu tú nhất của thầy Anton với khả năng có thể tạo ra: “Âm nhạc đụng đến Chúa Trời”, Lizzie.  

Lizzie và Charlotte, đều là thế hệ học sinh xuất chúng nhất của Học viện BachOff.  Họ đeo đuổi sự nghiệp nghệ sỹ biểu diễn Cello từ khi còn nhỏ và đều tham vọng để có thể mang đến những buổi biểu diễn hoàn hảo xuất sắc nhất.  Và họ đã làm được.  

Tuy vậy, người thoả mãn nhất trong câu chuyện này, dường như không phải là Lizzie hay Charlotte, mà là Anton.  

Xuất thân trong gia đình có truyền thống âm nhạc, Anton trở thành một nghệ sỹ có tên tuổi trong làng âm nhạc cổ điển nước tại Mỹ.  Bên cạnh đó, ông vô cùng tự hào vì truyền thống âm nhạc tồn tại trong gia đình, gồm cả ông nội và cha ruột đều là những nghệ sỹ Cello danh tiếng.  Với sức nặng vô hình này, Anton luôn đặt ra những kỳ vọng rất cao cho các học sinh của mình. 

Với Anton, niềm hạnh phúc trong âm nhạc không đáng với việc tất cả các nốt nhạc phải được chơi chuẩn xác 101%.  Và để đạt được đến sự hoàn hảo trọn vẹn cho những bài biểu diễn trên sân khấu, Charlotte cũng như Lizzie không những chỉ bỏ quên tuổi ấu thơ sau cánh cửa đóng kín của Học viện BachOff, mà còn phải cố vờ đi những khủng hoảng tâm lý vì bị thầy mình xâm hại tình dục sau những lần chơi đàn sai. 

Tôi bỗng giật mình khi nhìn thấy hình ảnh của Anton trần truồng, miệng lẩm nhẩm: “Con phải trả giá, con phải trả giá…”, tiến đến cô gái trẻ Chartlotte đang khiếp sợ, trên tay vẫn còn ôm cây đàn Cello.  

Đó có phải là tôi? 

Có phải là tôi, từng luôn tìm cách tra tấn tinh thần học sinh khi chúng chỉ chơi sai một nốt nhạc? 

Có phải là tôi, nghĩ rằng việc một bản nhạc vang lên hoàn hảo thì xứng đáng hơn với cảm xúc của người chơi đàn?

Có phải là tôi, quan trọng quá mức đến kỹ thuật và bài bản mà bỏ quên đi niềm hân hoan mà âm nhạc mang đến cho bọn trẻ? 

Có phải là tôi, đã vô tình khiến cho bọn trẻ hiểu rằng âm nhạc chỉ toàn là sự cố gắng nỗ lực chơi cho đúng nốt nhạc, đúng hợp âm như đã được ghi trên bản nhạc, chứ hoàn toàn không có cảm xúc và cảm nhận đến từ bên trong? 

Có phải là tôi, là Anton, là bạn? 

—————————————

Cái kết cuối phim là một phân cảnh rất xuất sắc.  Bài biểu diễn cuối cùng của Chartlotte và Lizzie đã không thể hiện ở những nốt nhạc chính xác, hay là bề ngoài diện mạo bóng bẩy của họ.  

Hai cô gái ấy giờ đây chẳng còn hoàn hảo, nhưng điều đó chẳng có nghĩa là họ không thể tạo ra âm nhạc theo cách của riêng họ.  

Nhật ký của một cô gíao dạy Piano. 

19.06.2019