Tip 41: Bắt đầu với những sự tương phản

Khoảng 4 năm về trước, tôi có viết một tip chia sẻ về cách giảng dạy bằng việc cho học sinh lắng nghe và nhận biết những sự khác biệt thông qua âm nhạc. Không ngờ rằng, 4 năm sau, tôi đã là học sinh của trường CMU – Carnegie Mellon University, trên con đường trở thành một giáo viên giảng dạy với phương pháp Dalcroze.

Một trong những trò chơi rất phổ biến trong phong cách giảng dạy của nhà sư phạm âm nhạc Dalcroze đó là Quick Reaction – Phản ứng nhanh. Với khả năng thu hút sự chú ý và tăng cường sự tập trung của học sinh, Quick Reaction là một hoạt động rất được ưa chuộng trong các lớp học âm nhạc dựa trên chuyển động và vận động.

Trong tip 41 này, tôi muốn chia sẻ một cách rất đơn giản để giúp học sinh cảm thụ âm nhạc với các sự tương phản trong âm thanh, hoạt động này sẽ tạo tiền đề để giáo viên có thể đi vào giới thiệu nội dung bài học rất hiệu quả.

Ví dụ như tiết dạy online của tôi với June chiều nay sẽ là về kỹ thuật để tạo ra âm thanh liền tiếng, legato. Với hoạt động này, có 2 mục đích được đặt ra:

1. Luyện tập cho học sinh kỹ năng lắng nghe và tăng cường tính tập trung trong tiết học.

2. Luyện tập cho học sinh cảm thụ âm nhạc và chuyển động dựa trên sự thay đổi của âm nhanh (ngắt và liền) cũng như cho học sinh có cơ hội vận động với thô các chuyển động mềm mại của cánh tay, bàn tay, bả vai…để chuẩn bị cho việc tập luyện kỹ thuật legato với vận động tinh, các ngón tay.

Bước chuẩn bị cần được thực hiện khá kỹ. Giáo viên nên lựa chọn 2 đoạn nhạc có sự tương phản lớn nếu như nhạc có sẵn. Nếu như có khả năng, giáo viên có thể tự chơi hai đoạn nhạc này, đây là điều kiện lý tưởng nhất. Sau khi đã có nhạc, giáo viên cũng cần tự mình trải nghiệm các chuyển động với nhạc trước để tìm hiểu xem những cách thức mình sẽ thực hiện có phù hợp không, hay là có khó khăn cho học sinh không…

Thực hành có 2 phần cụ thể : 1. Chơi riêng từng đoạn nhạc và học sinh có thể lựa chọn những chuyển động phù hợp theo nhạc; 2. Kết hợp cả hai đoạn nhạc và học sinh vừa nghe, vừa thay đổi những chuyển động tương ứng với nhạc.

Xem ví dụ qua một buổi học online được thu video dưới đây:

Có thể nhìn thấy, giáo viên trong hoạt động trên đã chú ý quan sát những biểu hiện của học sinh và điều chỉnh âm nhạc rất kịp thời để học sinh có thể trải nghiệm được tốt hơn và hiệu quả hơn.

Chúc quý thầy cô có những tiết dạy online thật vui, thật hiệu quả trong mùa dịch này 🙂