Nếu là một giáo viên dạy Piano cho người nước ngoài hẳn bạn đã từng nghe nhiều về một mẹo đọc nốt nhạc trên dòng kẻ khóa Sol khá phổ biến đó là cách nhớ các ký tự đầu của năm chữ sau: Every Good Boy Does Fine cho năm dòng kẻ và với bốn khe sẽ là: F A C E.
Bạn đã từng thử bao giờ chưa?
Trong giảng dạy Piano, có lẽ việc dạy cho học viên có thể đọc đuộc nốt nhạc một cách trơn tru luôn là một vấn đề không nhỏ của các giáo viên. Đặc biệt với giáo trình Methode Rose, các bài tập đầu tiên đã sử dụng phương pháp học theo vị trí nốt Đô nên hầu hết các học viên nhỏ tuổi khi tập luyện bằng giáo trình này luôn mắc phải vấn đề về việc nhầm lẫn nốt Đô là số 1.
Phương pháp vị trí 5 ngón tay này là một trong nhiều phương pháp thế tay được sử dụng trong các giáo trình nước ngoài dành cho người mới học chơi đàn. Tuy nhiên để hiểu và đọc được nốt nhạc trên cả khóa Sol và khóa Fa, quy trình thật sự cần nhiều hơn thế…

Every Good Boy Does Fine và F A C E ra đời với tiêu chí mang lại sự dễ dàng cho người học trong việc nhớ thứ tự các nốt nhạc. Ở khóa Fa cũng có hai câu khác để nhớ như là: All Cow Eats Grass và Good Boy Does Fine Always. Nhưng thực sự, các câu rút gọn trên không giúp ích gì cho việc học đọc nốt nhạc, ngoài ra còn khiến còn quá trình này khó khăn hơn.
Vì thế, theo tôi, ĐỪNG DÙNG NÓ!
1. Lý do đầu tiên: Ghi nhớ máy móc
Lý do đầu tiên để không lựa chọn cách học thuộc ngắn gọn này là vì chúng chỉ làm học sinh nhớ một cách máy móc. Khi người học ghi nhớ các lý thuyết âm nhạc nền tảng một cách máy móc, những khái niệm đó sẽ rất dễ dàng biến mất trong một vài tiếng đồng hồ sau khi buổi học diễn ra. Giống như xây ngôi nhà nhưng không đúc móng vững chắc.
Lần đầu tiên biết đến những câu “thần chú” này tôi rất hào hứng đem áp dụng thử, nhưng 9/10 các học viên được tôi hướng dẫn bằng cách này đều vẫn xảy ra tình trạng mơ hồ về các thứ tự của nốt nhạc trên dòng kẻ, theo đó, khả năng đọc nhạc của các bạn cũng không cải thiện như tôi mong đợi.
2.Lý do thứ hai: Thiếu hụt kỹ năng thuộc thứ tự nốt nhạc
Đa số các giáo viên đều vấp phải sai lầm khi cố gắng dạy cho học sinh đọc được nốt nhạc thật trơn tru trên 5 dòng kẻ với khóa Sol và khóa Fa, nhưng lại quên dạy trẻ học thuộc thật nhuần nhuyễn thứ tự của 7 nốt nhạc. Đây cũng từng là một trong những sai lầm to lớn của tôi. Trong một khoảng thời gian, vì quên đi bước này mà tôi đã phải rất vất vả trong việc định hình được khả năng đọc nhạc ở học viên.
Vì thế, sau nhiều thất bại và kinh nghiệm học được của mình qua việc dạy cho học viên đọc hiểu được nốt nhạc, tôi nghiệm ra rằng, quá trình dạy cho học viên nhỏ tuổi có thể đọc hiểu được bản nhạc cần chia làm hai giai đoạn.
Giai đoạn 1: Học viên cần được biết và ghi nhớ thứ tự của bảy nốt nhạc bằng 7 chữ cái A B C D E F G (Click để xem cách nhớ nốt nhạc bằng bài hát).
Giai đoạn 2: Học viên cần được học về cách nốt nhạc di chuyển qua các quãng, khoảng cách là các quãng gần và xa.
Giai đoạn 3: Học viên cần được học về cách liên đới, kết hợp mắt + tay khi đọc nốt nhạc trên 5 dòng kẻ.
Giai đoạn 4: Luyện tập kỹ năng đọc nốt qua các trò chơi.
Trong cả 4 giai đoạn, giáo viên luôn cần cung cấp và tổ chức các trò chơi phù hợp để củng cố và nâng cao khả năng đọc/xướng âm nốt cho học viên.
Trong quá trình giảng dạy Piano, tôi mong muốn mỗi học viên của mình phải hiểu được mọi thứ thật ngọn ngành. Cho dù hài hước hay là nghiêm túc, tri thức nên được cung cấp đến học viên cách đầy đủ và rõ ràng nhất. Vậy nên, sự lựa chon để trở về cái cái gốc rễ trong trường hợp này đối với tôi luôn là một sự lựa chọn đúng đắn.

Ngân là một giáo viên dạy đàn Piano và Âm nhạc cho trẻ em. Hiện cô đang dạy Piano tại Seoul, South Korea và song song đó là nghiên cứu phương pháp giảng dạy phù hợp cho lứa tuổi tiểu học. Cô là người sáng lập trang Tôi Dạy Piano.